Để hiểu được các nền văn minh đã phát triển như thế nào theo thời gian, sẽ rất hữu ích khi xem xét sự gia tăng và suy giảm dân số ở các khu vực địa lý khác nhau.
Bản tổng hợp của Tertius Chandler về dân số các thành phố trong suốt lịch sử, Bốn nghìn năm phát triển đô thị: Điều tra dân số lịch sử sử dụng nhiều nguồn lịch sử khác nhau, để xác định dân số gần đúng cho các thành phố lớn nhất thế giới kể từ năm 3100 trước Công nguyên.
Đó là một nhiệm vụ khó khăn khi cố gắng tính xem có bao nhiêu người sống ở các trung tâm đô thị trước khi lịch sử ghi lại. Mặc dù người La Mã là những người đầu tiên tiến hành điều tra dân số, yêu cầu mọi người dân La Mã phải đăng ký 5 năm một lần, các xã hội khác lại không chăm chỉ theo dõi dân số của họ.
Các bệnh dịch lan rộng, thiên tai với thiệt hại lớn về nhân mạng và các cuộc chiến tranh tàn phá các xã hội (theo quan điểm của kẻ xâm lược và kẻ bị chinh phục) thường cung cấp những manh mối đáng tiếc cho các nhà sử học về quy mô dân số nhất định.
Tìm hiểu thêm: Những cuộc chiến tranh kéo dài nhất lịch sử.
Nhưng với rất ít tài liệu ghi chép và rất ít sự đồng nhất giữa các xã hội có thể cách nhau hàng trăm dặm, việc cố gắng xác định xem các thành phố thời kỳ tiền hiện đại của Trung Quốc có đông dân hơn của Ấn Độ chẳng hạn, không phải là việc dễ dàng.
Tìm hiểu thêm: Dân số thế giới hiện nay.
Đếm tăng trưởng dân số trước điều tra dân số
Thách thức đối với Chandler và các nhà sử học khác là thiếu các cuộc điều tra dân số chính thức trước thế kỷ 18. Cách tiếp cận của ông là xem xét các phần dữ liệu nhỏ hơn để cố gắng tạo ra một bức tranh rõ ràng về các quần thể.
Điều này bao gồm việc kiểm tra ước tính của khách du lịch, dữ liệu về số hộ gia đình trong các thành phố, số lượng xe chở thực phẩm đến các thành phố và quy mô quân đội của từng thành phố hoặc tiểu bang. Ông xem xét hồ sơ nhà thờ và số người thiệt mạng trong các thảm họa.
Nhiều con số mà Chandler đưa ra chỉ có thể được coi là những con số gần đúng của dân số đô thị, nhưng hầu hết bao gồm thành phố và khu vực ngoại ô hoặc đô thị hóa xung quanh.
Sau đây là danh sách các thành phố lớn nhất tại mỗi thời điểm trong lịch sử kể từ năm 3100 trước Công nguyên. Nó thiếu dữ liệu dân số cho nhiều thành phố nhưng cung cấp danh sách các thành phố lớn nhất trong suốt thời gian.
Bằng cách nhìn vào dòng đầu tiên và thứ hai của bảng, chúng ta thấy rằng Memphis vẫn là thành phố lớn nhất trên thế giới từ ít nhất là năm 3100 trước Công nguyên đến năm 2240 trước Công nguyên khi Akkad tuyên bố danh hiệu này.
Danh sách top 20 thành phố đông dân nhất từ trước đến nay.
| Hạng | Thành phố | Năm trở thành số 1 | Dân số |
| 1 | Memphis, Ai Cập | 3100 TCN | Hơn 30.000 |
| 2 | Akkad, Babylonia (Iraq) | 2240 | |
| 3 | Lagash, Babylonia (Iraq) | 2075 | |
| 4 | Ur, Babylonia (Iraq) | 2030 TCN | 65.000 |
| 5 | Thebes, Ai Cập | 1980 | |
| 6 | Babylon, Babylonia (Iraq) | 1770 | |
| 7 | Avaris, Ai Cập | 1670 | |
| 8 | Nineveh, Assyria (Iraq) | 668 | |
| 9 | Alexandria, Ai Cập | 320 | |
| 10 | Pataliputra, Ấn Độ | 300 | |
| 11 | Tây An, Trung Quốc | 195 TCN | 400.000 |
| 12 | La Mã | 25 TCN | 450.000 |
| 13 | Constantinople | 340 CN | 400.000 |
| 14 | Istanbul | CE | |
| 15 | Baghdad | 775 CN | hơn 1 triệu (đầu tiên) |
| 16 | Hàng Châu, Trung Quốc | 1180 | 255.000 |
| 17 | Bắc Kinh, Trung Quốc | 1425- 1500 | 1,27 triệu |
| 18 | London, Vương Quốc Anh | 1825-1900 | hơn 5 triệu (đầu tiên) |
| 19 | New York | 1925-1950 | hơn 10 triệu (đầu tiên) |
| 20 | Tokyo | 1965-1975 | hơn 20 triệu (đầu tiên) |
Danh sách những thành phố đông dân nhất từ năm 1900.
| Hạng | Tên | Dân số |
|---|---|---|
| 1 | London | 6,48 triệu |
| 2 | New York | 4,24 triệu |
| 3 | Paris | 3,33 triệu |
| 4 | Berlin | 2,7 triệu |
| 5 | Chicago | 1,71 triệu |
| 6 | Vienna | 1,7 triệu |
| 7 | Tokyo | 1,5 triệu |
| 8 | Thành phố Petersburg, Liên Bang Nga | 1,439 triệu |
| 9 | Manchester, Vương quốc Anh | 1,435 triệu |
| 10 | Philadelphia | 1,42 triệu |
Danh sách những thành phố đông dân nhất từ năm 1950.
| STT | Tên | Dân số |
|---|---|---|
| 1 | New York | 12,5 triệu |
| 2 | London | 8,9 triệu |
| 3 | Tokyo | 7 triệu |
| 4 | Paris | 5,9 triệu |
| 5 | Thượng hải | 5,4 triệu |
| 6 | Matxcova | 5,1 triệu |
| 7 | Buenos Aires | 5 triệu |
| 8 | Chicago | 4,9 triệu |
| 9 | Ruhr, Đức | 4,9 triệu |
| 10 | Kolkata, Ấn Độ | 4,8 triệu |
Trong thời kỳ hiện đại, việc theo dõi những thứ như khai sinh, khai tử và giấy đăng ký kết hôn dễ dàng hơn nhiều, đặc biệt là ở các quốc gia thường xuyên tiến hành các cuộc điều tra dân số. Nhưng thật thú vị khi xem xét các thành phố lớn đã phát triển và thu hẹp như thế nào trước khi có các phương tiện đo lường chúng.
Khám phá thêm qua infogarphic về: Vòng tròn Yuxi – khu vực đông dân nhất thế giới.