Căng thẳng giữa Ả Rập Xê-út và Iran có từ nhiều thập kỷ trước. Phần lớn sự cạnh tranh trong khu vực là về việc ai nắm giữ cơ chế chính trị nhất ở Trung Đông, nhưng nó có nguồn gốc từ sự rạn nứt giữa tôn giáo Hồi giáo Sunni và Shia đã mở ra cách đây 1.400 năm.
Ả Rập Xê-út là quốc gia truyền bá đạo Hồi Sunni mạnh mẽ nhất. Iran là trái tim của Hồi giáo Shia.
Tìm hiểu thêm:
Đây là một đoạn sơ lược ngắn về cuộc phân ly giữa các giáo phái:
Nguồn gốc của sự phân chia Sunni-Shiite là gì?
Sự phân chia được bắt nguồn từ năm 632, khi Nhà tiên tri Hồi giáo Muhammad qua đời và một cuộc tranh luận nổi lên về việc ai sẽ là người kế vị ông.
Cả hai bên đều đồng ý rằng Allah là Thượng đế duy nhất và Muhammad là sứ giả của ông ấy, nhưng một nhóm (cuối cùng trở thành người Shiite) cảm thấy người kế vị của Muhammad phải là người trong huyết thống của mình, trong khi nhóm kia (trở thành người Sunni) cảm thấy một cá nhân ngoan đạo, ai sẽ tuân theo phong tục của Nhà tiên tri là được chấp nhận.
Cuộc ly giáo ban đầu giữa hai giáo phái lớn nhất của Hồi giáo không phải vì học thuyết tôn giáo.
Robin Wright, một thành viên tại Viện Hòa bình Hoa Kỳ
Người Sunni và người Shiite có điểm gì chung?
Cả người Sunni và người Shiite đều đọc Kinh Qur’an, những câu nói của nhà tiên tri. Cả hai đều tin rằng Tiên tri Muhammad là sứ giả của Allah.
Và cả hai đều tuân theo 5 nguyên lý của đạo Hồi:
- Ăn chay trong tháng Ramadan
- Cam kết hành hương đến Mecca
- Thực hành nghi lễ cầu nguyện (bao gồm 5 lời cầu nguyện mỗi ngày)
- Làm từ thiện cho người nghèo
- Cam kết với đức tin của họ.
Các nghi thức cầu nguyện của họ gần giống nhau, có những thay đổi nhỏ: Ví dụ, người Shiite sẽ đứng chắp tay ở hai bên, người Sunni sẽ đặt tay lên bụng.
Cả hai đều tin vào luật Hồi giáo nhưng có các ứng dụng khác nhau cho nó.
Sự khác biệt giữa người Sunni và người Shiite (Dòng Shia) là gì?
Niềm tin của họ về người lẽ ra sẽ kế vị Nhà tiên tri Muhammad là điểm khác biệt thần học chính giữa hai bên.
Người Sunni cũng có hệ thống phân cấp tôn giáo ít phức tạp hơn so với người Shiite, và cách giải thích của 2 giáo phái về trường phái luật của đạo Hồi là khác nhau. Người Shiite mang lại cho con người địa vị cao quý chỉ dành cho các nhà tiên tri trong Kinh Qur’an, thường tôn kính các giáo sĩ như những vị thánh, trong khi người Sunni thì không.
Có bao nhiêu người trong số mỗi hệ phái?
Tuyệt đại đa số – từ 85 đến 90% – trong số hơn 1,6 tỷ người Hồi giáo trên thế giới là người Sunni. Shia chiếm khoảng 10 đến 15% tổng số người theo đạo Hồi và dân số của họ trên toàn cầu ước tính khoảng dưới 200 triệu.
Trong khi người Sunni thống trị thế giới Hồi giáo, từ Tây Phi đến Indonesia, người Shiite sống ở trung tâm, với đa số ở Iran, chiếm ưu thế ở Iraq và dân số khá lớn ở Syria, Lebanon và Yemen.