Khi bạn nghĩ về các khu vực có mật độ dân số cao, bạn sẽ nghĩ đến một số khu vực nhất định. Đây có thể là một phần đông dân của châu Á hoặc một cụm thành phố ở Bắc Mỹ hoặc châu Âu.
Khám phá thêm qua infographic: Khu vực đông dân nhất thế giới theo vòng tròn Yuxi.
Thông thường so sánh mật độ được thực hiện bằng cách sử dụng các thành phố hoặc quốc gia, nhưng bản đồ này từ Alasdair Rae cung cấp một góc nhìn khác. Bản đồ thế giới này mô tả mật độ dân số theo vĩ độ, đi từ tọa độ dân cư dày đặc nhất có màu đỏ đậm đến thưa nhất có màu xanh lam nhạt.
Tại sao các vĩ độ nhất định (và các khu vực) lại được dân cư đông đúc hơn
Nhiều yếu tố ảnh hưởng đến mật độ dân số của một khu vực theo vĩ độ. Những yếu tố này có thể bao gồm từ địa hình, hoặc các đặc điểm địa hình vật lý của nơi đó, đến các yếu tố trực tiếp hơn như khí hậu của khu vực, có thể tác động đến cả khả năng sống sót và tiềm năng nông nghiệp.
Các yếu tố chính trị, kinh tế và xã hội cũng đang bị ảnh hưởng – ví dụ, tự nhiên thiếu cơ hội sinh kế ở những khu vực thưa thớt như rừng nhiệt đới Amazon hoặc dãy Himalaya.
Chia nhỏ dân số theo vĩ độ, chúng ta thấy dân cư trở nên tập trung hơn ở gần xích đạo. Trong đó, vĩ tuyến 25 và 26 bắc là những vĩ tuyến có mật độ dân cư đông đúc nhất. Khoảng 279 triệu người cư trú trên các đường vĩ độ này, chạy qua các quốc gia lớn như Ấn Độ, Pakistan, Bangladesh, Trung Quốc, Hoa Kỳ, Mexico và những quốc gia khác.
Mặc dù có diện tích đất rộng lớn, nhưng nhiều quốc gia trong số này không có mật độ dân số quá cao. Vì mật độ đo tỷ lệ con người trên không gian vật lý, các quốc gia có diện tích rộng lớn nhưng thưa thớt như Trung Quốc và Ấn Độ ít mật độ hơn so với tưởng tượng.
Trong số 10 quốc gia đông dân nhất trên thế giới, chỉ có thể tìm thấy một vài quốc gia nằm trên vĩ tuyến 25 và 26 về phía bắc – Bangladesh và Bahrain. Để so sánh về quy mô, Bangladesh bằng 1,55% quy mô của Trung Quốc và Bahrain chỉ bằng 0,01%.
Tìm hiểu thêm: Dân số thế giới.
Tương lai của mật độ dân số gần xích đạo
Sắp tới năm 2100, LHQ dự đoán dân số toàn cầu sẽ tăng lên gần 11 tỷ người. Điều này sẽ làm tăng mật độ dân số toàn cầu từ 59,11 người trên km vuông vào năm 2022 lên 80,82 người trên km vuông vào năm 2010.
Tuy nhiên, các dự báo cho thấy châu Á sẽ không phải là khu vực đóng góp nhiều nhất vào sự tăng trưởng này. Thay vào đó, mức tăng dân số đáng kể nhất được dự đoán ở châu Phi, dự kiến sẽ tăng gần 200% từ gần 1,5 tỷ người hiện nay lên 4,3 tỷ người vào năm 2100.
Đường xích đạo chạy ngay giữa châu Phi và cắt ngang các quốc gia như Congo (cả Cộng hòa và DRC), Kenya, Gabon, Uganda và Somalia.
Khi dân số châu Phi mở rộng, điều này có nghĩa là ở các vĩ độ gần xích đạo, mật độ dân số thậm chí còn cao hơn. Hoặc tất nhiên, điều này phần lớn phụ thuộc vào cách các thành phố phát triển nhanh nhất thế giới – hầu hết ở châu Phi – hình thành trong những thập kỷ tới.
Nguồn dữ liệu: Visual Capitalist.