Gần 450 lò phản ứng trên khắp thế giới cung cấp năng lượng hạt nhân cho các quốc gia khác nhau, cung cấp cho khoảng 10% điện năng của thế giới, hay khoảng 4% tổng năng lượng toàn cầu.
Nhưng trong khi một số quốc gia đang chuyển sang sử dụng hạt nhân như một nguồn năng lượng sạch, thì việc sản xuất năng lượng hạt nhân nhìn chung đã chững lại kể từ thời kỳ đỉnh cao vào những năm 1990.
Đồ họa thông tin trên phân tích sản lượng điện hạt nhân của từng quốc gia vào năm 2020 bằng cách sử dụng dữ liệu từ Hệ thống thông tin lò phản ứng điện (PRIS).
Tìm hiểu thêm qua infographic về: khoa học vũ khí hạt nhân.
Top 15 quốc gia hàng đầu về năng lượng hạt nhân
Chỉ có 15 quốc gia nhưng chiếm hơn 91% sản lượng điện hạt nhân toàn cầu. Dưới đây là lượng năng lượng mà các quốc gia này đã sản xuất vào năm 2020:
| Hạng | Quốc gia | Lò phản ứng đang hoạt động | Điện hạt nhân cung cấp (GWh) | Chiếm tổng (%) |
|---|---|---|---|---|
| # 1 | Mỹ | 96 | 789,919 | 30,9% |
| # 2 | Trung Quốc | 50 | 344.748 | 13,5% |
| # 3 | Pháp | 58 | 338.671 | 13,3% |
| # 4 | Nga | 39 | 201.821 | 7,9% |
| # 5 | Hàn Quốc | 24 | 152.583 | 6,0% |
| # 6 | Canada | 19 | 92.166 | 3,6% |
| # 7 | Ukraine | 15 | 71.550 | 2,8% |
| # 8 | Đức | 6 | 60,918 | 2,4% |
| # 9 | Tây Ban Nha | 7 | 55.825 | 2,2% |
| # 10 | Thụy Điển | 7 | 47.362 | 1,9% |
| # 11 | Vương quốc Anh | 15 | 45.668 | 1,8% |
| # 12 | Nhật Bản | 33 | 43.099 | 1,7% |
| # 13 | Ấn Độ | 22 | 40.374 | 1,6% |
| # 14 | Bỉ | 7 | 32.793 | 1,3% |
| # 15 | Czechia | 6 | 28.372 | 1,1% |
| Phần còn lại của Thế giới | 44 | 207.340 | 8,1% | |
| Toàn bộ | 448 | 2,553.208 | 100,0% |
Ở Mỹ, điện hạt nhân sản xuất trên 50% lượng điện sạch của cả nước. Ngoài ra, 88 trong số 96 lò phản ứng đang hoạt động của nước này vào năm 2020 đã nhận được phê duyệt gia hạn thêm 20 năm.
Trung Quốc, nhà sản xuất điện hạt nhân lớn thứ hai thế giới, đang đầu tư hơn nữa vào năng lượng hạt nhân trong nỗ lực đạt được các mục tiêu về khí hậu. Kế hoạch, bao gồm xây dựng 150 lò phản ứng mới vào năm 2035, có thể tiêu tốn tới 440 tỷ USD.
Mặt khác, ý kiến của châu Âu về năng lượng hạt nhân là trái chiều. Đức là nước lớn thứ 8 trong danh sách nhưng có kế hoạch đóng cửa lò phản ứng hoạt động cuối cùng vào năm 2022 như một phần của giai đoạn loại bỏ hạt nhân. Trong khi đó, Pháp có kế hoạch mở rộng năng lực hạt nhân.
Chắc chắn bạn sẽ muốn tìm hiểu: Những quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân.
Quốc gia nào dựa vào năng lượng hạt nhân nhiều nhất?
Mặc dù tổng sản lượng điện rất hữu ích để so sánh mức độ cao trên toàn cầu, nhưng nhiều quốc gia vẫn có nguồn cung cấp điện khác thay thế. Vì thế, sự phụ thuộc vào năng lượng hạt nhân lại khác so với bảng xếp hạng sản xuất năng lượng điện từ hạt nhân.
Bảng xếp hạng tỷ trọng hạt nhân và sự phụ thuộc vào điện hạt nhân của các quốc gia trên thế giới.
| Hạng | Quốc gia | Điện hạt nhân so với Tổng lưới điện (%) |
|---|---|---|
| # 1 | Pháp | 70,6% |
| # 2 | Slovakia | 53,1% |
| # 3 | Ukraine | 51,2% |
| # 4 | Hungary | 48,0% |
| # 5 | Bungari | 40,8% |
| # 6 | Bỉ | 39,1% |
| # 7 | Slovenia | 37,8% |
| # 8 | Czechia | 37,3% |
| # 9 | Armenia | 34,5% |
| # 10 | Phần Lan | 33,9% |
| # 11 | Thụy Sĩ | 32,9% |
| # 12 | Thụy Điển | 29,8% |
| # 13 | Hàn Quốc | 29,6% |
| # 14 | Tây Ban Nha | 22,2% |
| # 15 | Nga | 20,6% |
| # 16 | Romania | 19,9% |
| # 17 | Hoa Kỳ | 19,7% |
| # 18 | Canada | 14,6% |
| # 19 | Vương quốc Anh | 14,5% |
| # 20 | Đức | 11,3% |
Các quốc gia châu Âu thống trị bảng dẫn đầu với 17/20 vị trí hàng đầu, bao gồm Pháp, nơi điện hạt nhân là nguồn điện lớn nhất của đất nước.
Tuy vậy, châu Âu vẫn phụ thuộc vào năng lượng khá nhiều. Xem infographic: Sự phụ thuộc vào năng lượng của châu Âu.
Thật thú vị khi lưu ý rằng chỉ một số quốc gia trong số này là những nước sản xuất hạt nhân hàng đầu về mặt tuyệt đối. Ví dụ, ở Slovakia, hạt nhân chiếm 53,6% tổng lượng điện – tuy nhiên, 4 lò phản ứng của nước này chỉ chiếm chưa đến 1% tổng công suất hoạt động toàn cầu.
Mặt khác, Hoa Kỳ đứng thứ 17 về thị phần điện hạt nhân trong hỗn hợp của mình, mặc dù sản xuất 31% điện hạt nhân toàn cầu vào năm 2020. Sự khác biệt này phần lớn là do quy mô và dân số. Các quốc gia châu Âu nhỏ hơn nhiều và sản xuất ít điện hơn so với các quốc gia lớn hơn như Mỹ và Trung Quốc.
Tìm hiểu thêm về: Những vụ nổ hạt nhân lớn nhất mọi thời đại.
Tương lai của điện hạt nhân
Bối cảnh điện hạt nhân liên tục thay đổi.
Có hơn 50 lò phản ứng hạt nhân bổ sung đang được xây dựng vào năm 2020, và hàng trăm lò khác được lên kế hoạch chủ yếu ở châu Á.
Khi các quốc gia quay lưng lại với nhiên liệu hóa thạch và sử dụng các nguồn năng lượng không có carbon, năng lượng hạt nhân có thể chứng kiến sự hồi sinh trong hỗn hợp năng lượng toàn cầu bất chấp việc một số quốc gia trên toàn cầu đã lên kế hoạch từ bỏ từng giai đoạn.
Nguồn dữ liệu: Visual Capitalist.